Een website of mobiele app voor de zorg uitdenken met user stories
Computers, tablets, mobiele telefoons en innovatieve ‘personal devices’ zoals smartwatches bieden geweldige mogelijkheden om de dienstverlening in de zorg uit te breiden en cliënten beter te ondersteunen. Maar hoe bedenk je als zorgverlener een goede website of app? Formuleer je wensen in vijf eenvoudige stappen met behulp van user stories!
Je wilt als zorgverlener een interactieve website, geavanceerde webapplicatie of slimme app ontwikkelen. Maar waar te beginnen? Hoe maak je jouw wensen en die van de eindgebruikers inzichtelijk? En hoe weet je zeker dat je niets vergeet? Een handig hulpmiddel zijn user stories: korte gebruikersverhalen die je helpen de communicatie op gang te brengen, je in te leven in de eindgebruiker en een duidelijk overzicht van de gewenste functionaliteit te maken.
Wat is een user story?
Een user story is een microverhaal dat vertelt wat een bepaald type gebruiker met een onderdeel van de software kan doen en wat het specifieke doel is. Een user story is opgebouwd uit drie onderdelen:
Als <type gebruiker> kan ik <ABC>, zodat ik <XYZ> bereik.
Je beantwoordt hiermee de vragen Wie?, Wat? en Waarom? Wil je een app maken waarmee cliënten hun pijnbeleving kunnen bijhouden, dan zou een eerste user story er als volgt uit kunnen zien:
Als <cliënt> kan ik <bijhouden hoe ik me voel>, zodat <mijn behandelaar daarvan op de hoogte is>.
Deze user story is eigenlijk nog wat te algemeen. Daarom kan je hem het beste als volgt opdelen:
- Als cliënt kan ik op een schaal van een tot vijf aangeven hoeveel pijn ik heb, zodat ik later kan terugzien hoe ik me voelde.
- Als cliënt kan ik mijn dagboek delen met een behandelaar, zodat hij of zij op de hoogte is van mijn therapieverloop.
- Als cliënt kan ik een notitie bij een dag schrijven, zodat ik de bijzonderheden kan noteren en de context begrijpen.
- Als cliënt kan ik mijn pijnbeleving terugzien in een grafiek, zodat ik een beter beeld krijg van mijn therapieverloop.
De voordelen
User stories hebben een aantal belangrijke voordelen:
- Ze brengen de communicatie op gang. Een user story helpt de zorgprofessionals binnen een organisatie onder woorden te brengen hoe zij een applicatie voor zich zien. Wat zijn de behoeften van de zorgverleners?
- User stories helpen je te ontdekken wie de gebruikers zijn en wat hun rol is.
- Daarnaast helpen ze je te denken vanuit die eindgebruikers. User stories zijn sterk gericht op de waarde die het eindproduct heeft voor de gebruiker. Wat levert het hem of haar op?
- User stories maken het mogelijk om orde in de chaos te scheppen. Wat is echt belangrijk? Welke functies moeten er zeker in de eerste versie zitten en welke kunnen eventueel in een volgende versie worden toegevoegd?
- Wanneer je met een softwareontwikkelaar om tafel gaat, kom je dankzij user stories goed beslagen ten ijs. Je hebt intensief nagedacht over de wensen van zowel zorgverleners als cliënten en je weet wat je wilt.
In theorie lijkt het allemaal heel eenvoudig, maar in de praktijk blijkt het soms lastig om goede user stories te formuleren. Daarom ontwikkelden we een vijfstappenplan.
Stap 1: Wie zijn de gebruikers?
Beschrijf wie de gebruikers zijn. Verzin een serie fictieve personages, bijvoorbeeld Sem de zevenjarige cliënt, ouders Thomas en Margriet en Gijs de behandelaar. Door de personages namen te geven (en eventueel zelfs foto’s toe te voegen) gaan ze echt leven. Geef dan van ieder type een korte beschrijving. Een Marokkaanse bijstandsmoeder gaat bijvoorbeeld heel anders met een applicatie om dan een drukke zakenman:
- Adila (33 jaar) is een bijstandsmoeder van Marokkaanse afkomst. Ze spreekt slecht Nederlands en staat kritisch tegenover moderne toepassingen. Ze heeft geen smartphone.
- Tomas (36 jaar) is zakenman. De behandeling van zijn zoon heeft voor hem de hoogste prioriteit, maar door zijn drukke baan heeft hij weinig tijd. Hij doet het liefst alles met zijn mobiele telefoon.
Stap 2: Wat moet de applicatie kunnen?
Tijdens een vrije brainstorm schrijf je in steekwoorden alles op wat er in je opkomt. Niets is te gek. Gebruik post-its om je ideeën te ordenen. Het hoeven in deze fase nog geen complete user stories te zijn. Betrek professionals maar indien mogelijk zeker ook (potentiële) eindgebruikers!
Ga de diepte in en vraag door. Gebruik hierbij de vijf W’s: Wie, Wat, Waar, Wanneer, Waarom, aangevuld met Hoe. Het onderdeel ‘pijn vastleggen’ kan je bijvoorbeeld aanvullen met de volgende vragen:
- Hoe kan ik de pijn bijhouden? Met vijf sterretjes.
- Hoe vaak kan ik mijn pijn bijhouden? Elke dag? Elk uur? Per dagdeel?
- Hoe zorg ik ervoor dat ik het niet vergeet? Bijvoorbeeld met een notificatie.
- Waar en wanneer kan ik het doen? Moet ik het alleen vanuit huis kunnen doen, of ook onderweg?
- Hoe kan ik een notitie maken om de context van mijn pijn weer te geven?
Meer over Inspire
Stap 3: Sorteer de functionaliteiten op thema
Breng clusters aan. Groepeer de post-its op thema. Zo schep je orde in de chaos. Groepeer hierbij niet op gebruiker, maar op functie. Dus alle onderdelen die met ‘pijn vastleggen’ te maken hebben bij elkaar. ‘Informatie delen’ zou een ander cluster kunnen zijn. En ‘inzicht in therapieverloop’ weer een ander.
Stap 4: Uitwerken tot user stories
Wanneer je alle steekwoorden gegroepeerd hebt, ga je ze uitwerken tot volwaardige user stories. Let hierbij goed op het doel van de functionaliteit. Kun je dat niet benoemen, dan heeft deze misschien weinig waarde voor de gebruiker. Voorbeeld:
Als cliënt kan ik mijn gemiddelde pijnbeleving per maand zien, zodat ik…
Het is hierbij de vraag wat dit precies oplevert. Is het relevant? Zegt de gemiddelde pijnbeleving echt iets?
Stap 5: Breng prioriteit aan
Tot slot ga je prioriteit aanbrengen. Wat zijn de belangrijkste functies? Wat moet de eerste versie van de interactieve website of de slimme app kunnen? En wat kan in een latere versie worden toegevoegd?
In de praktijk kan je nooit alles wat je voor ogen hebt direct uitwerken. Vaak is het wenselijk om zo snel mogelijk een werkende versie te hebben, waarmee je kunt toetsen of dat wat je bedacht hebt ook werkelijk waarde heeft voor de eindgebruiker. Extra functionaliteiten voeg je dan later toe in een nieuwe versie.
Hoe verder?
De user stories vormen een uitstekende basis voor een gesprek met een softwareontwikkelaar. Je bent nu goed voorbereid en kunt daardoor sneller de diepte in.
Natuurlijk kan je de user stories ook formuleren onder deskundige begeleiding. Inspire biedt vrijblijvende workshops, waarin we samen met de deelnemers nadenken over de functies van een specifieke website, webapplicatie of slimme mobiele app.